1.
Egzystencjalizm.
Dwudziestowieczny kataklizm obydwu wojen światowych
i doświadczenia obu totalitaryzmów (faszyzmu i komunizmu) wyjątkowo mocno
odsłoniły bezradność jednostki wobec losu i historii..
Zwłaszcza II wojna światowa wywołała kryzys
światopoglądowy i literatura drugiej połowy XX wieku stanęła wobec problemu
opisania kondycji ludzkiej w zupełnie nowy sposób.
W jaki sposób opisać absurd świata po „spełnionej apokalipsie”, gdy przestały obowiązywać dawne reguły? gdy pojęcia stały się „tylko wyrazami”?
W jaki sposób opisać absurd świata po „spełnionej apokalipsie”, gdy przestały obowiązywać dawne reguły? gdy pojęcia stały się „tylko wyrazami”?
Próbę opisania tego „świata odwróconego Dekalogu” (bezsensowego,
pełnego jedynie pustki) w literaturze światowej podjęli egzystencjaliści (egzystencjalizm).
W tym świecie zniszczonym przez „spełnioną
apokalipsę” nie ma już Boga, świat i człowiek są dziełem przypadku i nie ma na
co czekać, bo nikt nas nie będzie za zło karał ani za dobro wynagradzał.
Jak więc żyć? Noblista Albert Camus napisał esej „Mit Syzyfa”,
w którym dokonał reinterpretacji sławnego mitu. Pokazał Syzyfa nie jako
poddanego woli bogów człowieka, ale jako bohatera absurdalnego, który dzięki świadomości
może się zbuntować i sam nadać sens swojemu absurdalnemu istnieniu.
2.
Egzystencjalizm w literaturze polskiej.
W powojennej Polsce egzystencjaliści byli
potępiani jako przedstawiciele „filozofii rozpaczy”, która stanowiła
zaprzeczenie oficjalnej ideologii marksistowskiej.
Po 1956 r. elementy egzystencjalizmu można
odnaleźć w dramatach Tadeusza Różewicza,
w twórczości np. Marka Hłaski, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Tadeusza
Konwickiego i Jarosława Iwaszkiewicza.
3. Teatr
absurdu.
4. Tadeusz
Różewicz , „Kartoteka” (informacje) Teatr telewizji
Uwaga: W 1992 r. w próbach do spektaklu "Kartoteki" w Teatrze Polskim we Wrocławiu uczestniczył Tadeusz Różewicz i dopisał wówczas "Kartotekę rozrzuconą". Pojawiło się w niej dwóch bohaterów: Bohater I z "Kartoteki", który jest już starym człowiekiem na wózku inwalidzkim i młodszy Bohater II. Do tekstu Różewicz dołączył m.in. fragmenty gazet i programów telewizyjnych, aby w ten sposób ukazać chaos współczesnego swiata.
Uwaga: W 1992 r. w próbach do spektaklu "Kartoteki" w Teatrze Polskim we Wrocławiu uczestniczył Tadeusz Różewicz i dopisał wówczas "Kartotekę rozrzuconą". Pojawiło się w niej dwóch bohaterów: Bohater I z "Kartoteki", który jest już starym człowiekiem na wózku inwalidzkim i młodszy Bohater II. Do tekstu Różewicz dołączył m.in. fragmenty gazet i programów telewizyjnych, aby w ten sposób ukazać chaos współczesnego swiata.
5.
Zadanie.
