Na najbardziej podstawowym poziomie proces określania celów pozwala ci wybrać, czego chcesz w życiu. Przez dokładne określenie, co chcesz osiągnąć, wiesz na czym musisz się skoncentrować, co musisz usprawnić i czym są przeszkody. Określanie celów daje ci długookresową wizję i krótkookresową motywację. Sprawia, że koncentrujesz się na odpowiednich zadaniach i pomaga ci zorganizować źródła.
Poprzez stawianie dokładnych, jasnych celów, możesz zmierzyć i być dumnym z osiągania tych celów. Możesz z łatwością obserwować progres w tym, co poprzednio mogło wydawać się być długim bezkształtnym działaniem. Przez określanie celów możesz:
- więcej osiągnąć
- udoskonalić działanie
- zwiększyć swoją motywację do osiągania swych celów
- zwiększyć swoją dumę i satysfakcję z osiągnięć
- zwiększyć zaufanie do samego siebie
- zaplanować eliminację postaw, które ciągną cię do tył i powodują nieszczęście.
Badania (Damond Burton, 1983) wykazały, że ludzie, którzy efektywnie używają technik stawiania celów:
- mniej cierpią z powodu stresu i niepokojów
- lepiej się koncentrują
- przejawiają więcej zaufania do siebie
- lepiej działają
Stawianie celów pomaga podnieść zaufaniu do samego siebie. Poprzez określanie celów i mierzenie osiągnięć, jesteś w stanie obserwować, co zrobiłeś i co możesz jeszcze zrobić. Proces stawiania celów i obserwowania ich osiągania daje ci ufność i wiarę w siebie, że będziesz w stanie osiągnąć większe i trudniejsze cele.
Zakładając, że masz również samodyscyplinę niezbędną do tego, stawianie celów jest także względnie proste. Poniższy artykuł o technice stawianiu celów da ci efektywny przewodnik w jaki sposób poprawnie używać tej techniki.
Efektywne stawianie celów
Sposób w jaki określasz cele bardzo silnie wpływa na ich efektywność. Stosuj poniższe przewodnik przy określaniu celów:
- Pozytywne stwierdzenia.
Wyrażaj swoje cele pozytywnie: "Wykonywać tą technikę dobrze." jest o wiele lepszym celem niż, "Nie robić głupich błędów".
- Bądź dokładny.
Jeśli stawiasz precyzyjny cel, określając daty, czas i ilości, tak, by osiągnięcie mogło być zmierzone, wówczas znasz dokładny cel, który ma być osiągnięty, i jesteś w stanie być kompletnie usatysfakcjonowanym po osiągnięciu tego celu.
- Określ priorytety.
Jeśli masz kilka celów, daj każdemu odpowiedni priorytet. To pomoże ci uniknąć uczucia przytłoczenia przez posiadania zbyt wielu celów, i pomaga skierować swoją uwagę na najważniejsze z nich. Zapisuj cele aby uniknąć zamieszania i nadać im większą siłę.
- Twórz operacyjne cele małe.
Cele, do których dążysz w małych odcinkach czasu (np. dzisiaj) powinny być małe i osiągalne. Jeśli cel jest zbyt duży, wówczas wydaje się, że nie robisz żadnego postępu w jego kierunku. Posiadanie małych, zwiększających się celów daje ci możliwość nagrody. Dzisiejszy cel powinien wynikać z większego celu.
Kilka dodatkowych uwag, o których nie można zapominać stawiając cele:
- Określaj cel wyrażony w działaniu, a nie jako wynik.
To jest bardzo ważne. Powinieneś stawić takie cele, nad którymi masz największą możliwą kontrolę. Nie ma nic bardziej stresującego niż porażka w osiąganiu osobistego celu z powodów, które były poza twoją kontrolą, tak jak np. złe środowisko ekonomiczne, zły sąd, zła pogoda, lub po prostu głupi brak szczęścia. Cele określone w wynikach, są bardzo nieodporne na porażkę powodowaną zjawiskami poza twoją kontrolą. Jeśli oprzesz swój cel na swym działaniu lub umiejętnościach lub wiedzy, wówczas będziesz w stanie utrzymać kontrolę nad osiąganiem tych celów i być z nich bardziej usatysfakcjonowanym. Dla przykładu, mógłbyś sobie postawić cel, że wygrasz wyścig na czas, ale możesz przegrać z powodu złej decyzji sędziowskiej. Jeśli określisz to jako - znalezienie się w pierwszej trójce - wówczas znów możesz z łatwością przegrać. Ale jeśli postawisz ten cel jako - osiągnięcie określonego czasu, wówczas jeśli osiągniesz ten cel, będziesz w stanie uzyskać satysfakcje i wiarę w siebie z takiego osiągnięcia.
Inną pułapką która powstaje przy określaniu celu opartego na nagrodzie z osiągnięcia czegoś, np. finansowych profitów, lub bycia docenionym przez kolegów. We wczesnych stadiach będzie to wysoce motywujący czynnik, jakkolwiek gdy zostanie osiągnięty, korzyści z dalszych osiągnięć tego typu maleją. Motywacja do osiągania takiego celu będzie malała.
- Stawiaj dokładne cele.
Stawiaj dokładne mierzalne cele. Jeśli osiągniesz wszystkie warunki takiego mierzalnego celu, wówczas będziesz mógł cieszyć się z takich osiągnięć, czuć się z nimi wygodnie. Jeśli nie wszystkie warunki jakie założyłeś zostają osiągnięte, wówczas możesz poprawić je lub przeanalizować powody porażki i podjąć właściwe działania by ulepszyć swoje umiejętności.
-----------------------------------------------------------
Krzysztof Klimaj
