Epika jako rodzaj literacki

1. Definicja.

Epika - rodzaj literacki, w którym przedstawione są zdarzenia zmyślone lub prawdziwe. Opowiada je narrator opisujący postacie bohaterów. Zdarzenia składają się na fabułę utworu. Może ona zawierać jeden (nowela) lub kilka wątków. Wątek to układ wydarzeń związanych z określoną postacią lub zagadnieniem. Moment szczytowego napięcia w akcji poprzedzający jej rozwiązanie i decydujący o rozwoju wydarzeń to punkt kulminacyjny. Utwory epickie najczęściej pisane są prozą (czasami wierszem, np. Pan Tadeusz).

2. Gatunki.

W epice występują następujące gatunki:
- mit,
- podanie,
- baśń,
- opowiadanie,
- nowela,
- powieść i jej odmiany (ze względu na temat):
historyczna,
społeczno-obyczajowa,
psychologiczna,
podróżniczo-przygodowa,
fantastycznonaukowa,
kryminalna,

sensacyjna.

3. Kto opowiada?                          Narrator

   
    O czym opowiada?.....................O świecie przedstawionym.

    W jakim celu opowiada?........... By wyrazić jakąś ideę, myśl.

    W jakiej formie opowiada?....... W opisie lub opowiadaniu.

4. Narrator i narracja a świat przedstawiony:

a) narracja trzecioosobowa (czasowniki w 3. osobie) -
    - dystans narratora wobec świata przedstawionego,
    - na ogół obiektywizm przedstawienia;

b) narracja pierwszoosobowa (czasowniki w 1. osobie) -
    - narrator jest bohaterem, jego wiedza jest ograniczona,
    - subiektywizm ocen.

5. Świat przedstawiony a rzeczywistość pozaliteracka:

 a) fikcyjność świata przedstawionego (świat przedstawiony jest wymyślony przez autora,  choć odbija problemy otaczającego świata);

      

 b) - składniki realistyczne (zgodne z rzeczywistością, prawdopodobne),

- fantastyczne (niezgodne z rzeczywistością, nieprawdopodobne),
- prawdziwe (autentyczne miejsca, prawdziwi bohaterowie);

c) czas fabuły a czas powstania utworu:
- przeszłość (epika historyczna),
- teraźniejszość (epika współczesna),
- przyszłość (epika fantastyczna).

6. Składniki świata przedstawionego:

a) czas,

b) przestrzeń (gdzie i w jakich miejscach?)

c) fabuła (zdarzenia):
akcja (ciąg zdarzeń powiązanych więzią przyczynowo-skutkową, zmierzających do celu),
wątek (zdarzenia dotyczące jednej osoby);

d) bohaterowie:  
postać główna,
postacie drugoplanowe i epizodyczne.