TABELA DO MOTYWU ŻYCIE

EPOKA	STAROŻYTNOŚĆ
CZAS	Przychodzi i odchodzi
ŚMIERĆ	Ludzka śmierć to ta sama, co zwierząt. Mają ten sam los. Śmierć duchowa.
ŚWIAT	Wszystko w świecie jest dobre.
SENS ŻYCIA	Niezależnie jak dobrze mamy w życiu, człowiek nigdy nie będzie zadowolony.
METAFORA
POZYCJA JEDNOSTKI
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA
JAK ŻYĆ

Oprac. Kamila S.

EPOKA	ŚREDNIOWIECZE
CZAS
ŚMIERĆ
ŚWIAT
SENS ŻYCIA
METAFORA
POZYCJA JEDNOSTKI
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA
JAK ŻYĆ

Oprac. 

EPOKA	RENESANS
CZAS
ŚMIERĆ	Życie nieważne jakie, Kiedyś się skończy.
ŚWIAT	Jak przedstawienie w teatrze.
SENS ŻYCIA
METAFORA
POZYCJA JEDNOSTKI
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA

Oprac. Krystian

EPOKA	BAROK
CZAS	Życie człowieka na ziemi przemija bardzo szybko. Daniel Naborowski Krótkość żywota  „Godzina za godziną chodzi”- czas idzie bardzo szybko. Życie jest jak krótka rozprawa, co dzisiaj jest, jutro może nie być. „Słońce więcej nie wschodzi to, które raz minie”- niepowtarzalność chwili. Nie można wrócić się w czasie i przeżyć tego samego dnia dwa razy. „Kołem niehamowanym lotny czas uchodzi”- czasu nie da się zatrzymać. „Między śmiercią, rodzeniem byt nasz ledwie może nazwan być czwartą częścią mgnienia”- życie jest bardzo krótkie=ledwo jedna czwarta część mgnienia. Czas to wędrówka godzin. Życie według autora to podążanie ku śmierci i jest bardzo krótkie. „Z którego spadł niejeden, co na starość godzi”- nieudana walka z czasem.
ŚMIERĆ	Ukazana w sposób turpistyczny* w utworze Wacława Potockiego pt. „Transakcja wojny chocimskiej”: „Trzask i zgrzyt ostry, gdy po same pałki / Kruszyły kopie w trupach na kawałki / Pełno ran, pełno śmierci; więzną konie w mięsie / Krew się zsiadła na ziemi galaretą trzęsie / Ludzie się niedobici w swoich kiszkach plącą / Drudzy chlipią z paszczęki posoką gorącą” (*zabieg literacki polegający na wprowadzeniu do utworu elementów brzydoty w celu wywołania szoku estetycznego -Słownik Języka Polskiego) Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet IV Dlaczego używali dom jako metaforę ciała? Dlaczego uważano ciało za przemijające przyjemności? Myślę, że w baroku uważano ciało za przemijające przyjemności, ponieważ śmierć była głównym motywem w tej epoce, a ciało po naszej śmierci nie pozostaje. Dom został użyty jako metafora ciała, ponieważ dom podobnie jak nasze ciało nie pozostanie po nas po śmierci i kiedyś się zniszczy lub rozpadnie dokładnie tak jak nasz organizm.
ŚWIAT	Miejsce walki z pokusami
SENS ŻYCIA	Walka z pokusami (szatanem, światem i ciałem)
METAFORA	„Pokój-szczęśliwość; ale bojowanie - byt nasz podniebny”
POZYCJA JEDNOSTKI	Człowiek w baroku był wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie. Lęk przed śmiercią.
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA	Ciało to przemijające przyjemności. Źródło cierpienia jednostki zawieszonej pomiędzy niebem a piekłem
JAK ŻYĆ	Zaufać Bogu „Ty mnie przy sobie pozostaw, a przespiecznie będę wojował i wygram statecznie”- prosi Boga o bezpieczeństwo, a będzie wojował i wygra pewnie.

Oprac. Julia

EPOKA	OŚWIECENIE
CZAS
ŚMIERĆ
ŚWIAT
SENS ŻYCIA
METAFORA
POZYCJA JEDNOSTKI
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA
JAK ŻYĆ

Oprac. Karolina

EPOKA	ROMANTYZM
CZAS	Szybko przemija.
ŚMIERĆ	Starość przyniesie śmierć.
ŚWIAT	Dominacja uczuć nad rozumem.
SENS ŻYCIA	Patriotyzm. Buntowanie się przeciwko systemowi.
METAFORA
POZYCJA JEDNOSTKI	Nie tylko społeczeństwo jest ważne, lecz także indywidualna jednostka.
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA
JAK ŻYĆ

Oprac. Michał

EPOKA	POZYTYWIZM
CZAS	*przemijanie nie jest istotne * istotne jest to, czego uczy nas przemijanie, np. pokory i mądrości
ŚMIERĆ	śmierć biologiczna
ŚWIAT	*Nauka opisuje świat. Wszystko da się wytłumaczyć i rozwiązać przy pomocy nauki.
SENS ŻYCIA	*Szukanie prawdy (obalanie mitów) *nauka *odbudowywanie poprzez pracę u podstaw
METAFORA	Życie jako podróż
POZYCJA JEDNOSTKI	*jednostka się nie liczy
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA	* człowiek to tylko jeden element na świecie
JAK ŻYĆ	*praca grupowa daje efekty Organicyzm - społeczeństwo funkcjonuje jak jeden organizm „Kto dla innych pracuje,/ma moc za miliony.”

Oprac. Kamila M.

EPOKA	MŁODA POLSKA
CZAS
ŚMIERĆ
ŚWIAT	Pogarda dla słabości ludzkich.
SENS ŻYCIA	Życie jest pasmem cierpień. Szczęście jest nieosiągalne.
METAFORA
POZYCJA JEDNOSTKI	Człowiek nie ma wpływu na los.
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA
JAK ŻYĆ

Oprac. Emilia

EPOKA	DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE
	1)	2)
CZAS
ŚMIERĆ
ŚWIAT
SENS ŻYCIA
METAFORA
POZYCJA JEDNOSTKI
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA
JAK ŻYĆ

Oprac. 1) Daniel, 2) Dominik

EPOKA	II WOJNA ŚW.
CZAS	Człowiek sie rodzi w strachu i przygnębieniu; Dzieci nie mają dobrego dzieciństwa. Na co dzień widzą śmierć, nędzę, strach, cierpienie; „Wyuczyli cie, syneczku, ziemi twej na pamięć” - rodzice starali się  przekazać swoim dzieciom wiedzę o kraju ojczystym, żeby byli godnymi ludźmi i znali prawdę o swojej ziemi;   Gdy dziecko wyrośnie,  to czeka go walka i śmierć. „Szara” rzeczywistosc, szare dzieciństwo.
ŚMIERĆ	Okrutna, tragiczna śmierć: „Wyszywali wisielcami drzew płynące morze” Wszędzie było widać śmierć, powieszonych ludzi
ŚWIAT	Człowiek jest zniewolony, jest zmuszony do robienie okrutnych rzeczy. W tym wypadku „Przemierzyłeś po omacku najwstydliwsze z ludzkich dróg” -  trzeba zabijać.  Świat jest miejscem zbrodni i niesprawiedliwości. *Świat jest miejscem zbrodni, niesprawiedliwości.
SENS ŻYCIA	Trzeba/powinno się być wiernym i godnym patriotą.
METAFORA	Życie to koszmar.
POZYCJA JEDNOSTKI	„Elegia o… chłopcu polskim” Tak jak wskazuje tytul, chłopiec w wierszu nie ma imienia, wiadomo tylko, że jest Polakiem. Reprezentuje każdego młodego człowieka, który walczył za ojczyznę i za nią umarł.
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA	Człowiek podczas wojny nie był ważny. Nikt się nie wyróżniał, mógł umrzeć kiedykolwiek podczas wojny.
JAK ŻYĆ	Trzeba/należy  walczyć ze złem, nawet za cenę utraty niewinności.

Oprac. Adelia

EPOKA	WSPÓŁCZESNOŚĆ
CZAS	- Żyjemy szybko, bez refleksji. („Zdumienie” W.Szymborska) - Zycie człowieka jest kruche i ulotne wobec ogromu Świata. („Życie na poczekaniu” W.Szymborska) - Ludzie pojawiają się tylko na chwilę w epizodach Świata. („Zdumienie” W.Szymborska)
ŚMIERĆ	- Nie myślimy o śmierci. Jesteśmy za bardzo zajęci teraźniejszością i jej przeżzywaniem, ponieważ nic dwa razy się nie zdarzy. Toteż dlatego musimy docenić wszystko. („Zdumienie” W.Szymborska) („Nic dwa razy” W.Szymborska)
ŚWIAT	- Człowiek jest aktorem, który ciągle improwizuje. („Zdumienie” W.Szymborska) - Człowiek jest myślicielem i poszukiwaczem, który próbuje odpowiedzieć na pytanie : „dlaczego tak, a nie inaczej?” („Zdumienie” W.Szymborska) - Los człowieka to cierpienie. Bóg dał mu wolną rękę, ale jednocześnie ośmieszył go jego porażkami. („Oceonomia divina” C.Miłosz) - Nie jesteśmy tacy sami, ale łączą nas te same dylematy. („Nic dwa razy” W.Szymborska)
SENS ŻYCIA	- Życie polega na ciągłym szukaniu odpowiedzi na nurtujące nas pytania. („Zdumienie” W.Szymborska) - Najlepsze co możemy zrobić to to, aby nieustannie dziwić się temu światu. („Zdumienie” W.Szymborska) - Życie samo w sobie to wielki dar i szansa, której nie można traktować jak żart. (“Zycie na poczekaniu” W.Szymborska) - Życie jest kruche i ulotne. („Życie na poczekaniu” W.Szymborska) - Musimy je przeżyć jak najlepiej, ponieważ później będziemy oceniani przez Boga. („Nic dwa razy” W.Szymborska
METAFORA	- Życie jest jak teatr = “thetrum mundi”. Świat jest spektaklem, a my improwizującymi aktorami którzy pojawiają się na chwilę,   po czym znikamy na zawsze. („Zdumienie” W.Szymborska) - Życie to szkoła świata, a ludzie to uczniowie. („Nic dwa razy” W.Szymborska)
POZYCJA JEDNOSTKI
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA	- Pojedyncze życie ludzkie jest za ulotne i za kruche, dlatego też jest niczym wobec ogromu świata. („Zycie na poczekaniu” W.Szymborska) - Według Czesława Miłosza człowiek jest żałosny wobec Boga.
JAK ŻYĆ

Oprac. Zuzanna